Historia regionu w datach - lata 1946-1989

W wigilię prezentujemy przedostatni odcinek naszego cyklu. Zachęcamy do zapoznania się z najważniejszymi wydarzeniami obejmującymi lata 1946-1989.

19-20 kwietnia 1946 - oddziały Konspiracyjnego Wojska Polskiego w sile 167 partyzantów dokonały ataku na Radomsko. Rozkaz wydał komendant KWP Stanisław Sojczyński ps. "Warszyc". Głównym celem akcji było rozbicie aresztu miejskiego, gdzie Urząd Bezpieczeństwa przetrzymywał sympatyków ruchu antykomunistycznego. Ostrzelano budynek UB i MO, opanowano pocztę i łączność telefoniczną. Dzięki tym posunięciom funkcjonariusze nie mogli wezwać pomocy. Całością akcji kierował por. Jan Rogólka "Grot". Z aresztu uwolniono ponad 50 osób, zdobyto wiele uzbrojenia. Partyzanci wycofali się z miasta bez strat własnych przed świtem. Po tej akcji władza ludowa okrzyknęła "Warszyca" wrogiem numer jeden i rozpoczęła zakrojone na szeroką skalę działania, które miały doprowadzić do rozbicia struktur KWP. W przeciągu kilku tygodni oddziały UB i WP aresztowały ok. 150 osób należących do podziemia zbrojnego, bądź z nim współpracujących.

7–8 maja 1946 - siedemnastu aresztowanych żołnierzy, uczestników ataku na Radomsko postawionych zostało przed sądem doraźnym i skazanych - dwunastu na śmierć, a pozostali na wielokrotne więzienie. Skazani na śmierć zostają w bestialski sposób zamordowani, a następnie wywiezieni i wrzuceni do niemieckiego bunkra – studni nad Pilicą.

27 czerwca 1946 - funkcjonariusze WUBP w Łodzi około godziny 22.00 wkroczyli do mieszkania Bolesława Włodarczyka i aresztowali Stanisława Sojczyńskiego "Warszyca", jego sekretarkę Halinę Pikulską "Ewunię" i gospodarza mieszkania.

lipiec-listopad 1946 - Wydział Śledczy WUBP w Łodzi prowadził śledztwo w sprawie Stanisława Sojczyńskiego z zastosowaniem okrutnych metod. Wywierana na "Warszyca" ogromna presja fizyczna i psychiczna nie przyniosła pożądanego dla władz skutku. Warszyc był twardy i nieugięty, plany skłonienia go do potępienia siebie i KWP załamały się całkowicie.

9–17 grudnia 1946 - przed Wojskowym Sądem w Łodzi prowadzony był proces karny przeciwko Stanisławowi Sojczyńskiemu "Warszycowi" i członkom sztabu KWP.

17 grudnia 1946 - zapadł wyrok śmierci na "Warszyca" i 8 pozostałych członków sztabu.

1947 - przeprowadzono nabór do dwóch klas Szkoły Przemysłowej Z.P. "Metalurgia" i Gimnazjum Przemysłowego. Obie szkoły podlegały Zjednoczeniu Polskich Fabryk Drutu w Bytomiu oraz Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego w Warszawie. Dzisiejszą kontynuacją tradycji tych placówek jest Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1.

19 lutego 1947 - Stanisław Sojczyński "Zbigniew", "Warszyc" według źródeł oficjalnych został rozstrzelany przez pluton egzekucyjny, a według źródeł nieoficjalnych został zamordowany. Wyrok śmierci na "Warszycu" i 8 pozostałych członków sztabu KWP zapadł w dniu 17 grudnia 1946 roku.

1957 - w Radomsku zorganizowano Orkiestrę Symfoniczną.

15 kwietnia 1957 - powołany został Społeczny Komitet Budowy Domu Kultury w Radomsku.

1959 - pierwsze obchody Dni Radomska.

1959 - w Radomsku powstała Sekcja Fotograficzna przy Towarzystwie Wiedzy Powszechnej.

1960 - oddano do użytku kombinat przemysłu drzewnego "Fameg"

1962 - w katastrofie lotniczej, w czasie pokazów organizowanych przez Aeroklub Częstochowski w Borowiecku zginęło 11 osób. W czasie startu zespołu samolot CSS-13 holujący Szybowiec SZD 12 Mucha 100 wpadł w tłum widzów. Szybowiec pilotowany przez instr. Leona Sztukę, dzięki umiejętnościom i refleksowi pilota, wyczepił się i bezpiecznie wylądował, niestety samolot holujący CSS-13 pilotowany przez Zdzisława M. z powodu małej prędkości nie słuchał sterów i zwalił się w tłum widzów.

7 lutego 1962 - w Radomsku powstało Towarzystwo Fotograficzne.

1 maja 1962 - rozpoczęto budowę Domu Kultury w Radomsku.

1963 - w ramach akcji Tysiąca Szkół na Tysiąclecie oddano do użytku szkołę podstawową nr 9.

28 stycznia 1964 - inauguracyjne przedstawienie kabaretu "Nietoperz" w kawiarni "Stylowa". Wystąpili wówczas m.in. Dyzman Krasoń – twórca kabaretu, Janusz Niezabitowski, Wiesław Witczak, Mirosław Kaliszczak, Maria Grabiec.

1965 - I Liceum Ogólnokształcące zostało przeniesione do budynku znajdującego się przy ul. Górnej 32, obecnie nazwa tej ulicy to Armii Krajowej 30.

1966 - uroczyście obchodzono 700-lecie Radomska.

wrzesień 1966 - oddano do użytku nowy budynek szkolny dla radomszczańskiego Technikum Mechanicznego.

2 września 1966 - w mieszkaniu Stanisława Sankowskiego odbyło się pierwsze zebranie dotyczące powstania muzeum miasta Radomska i powiatu.

1967 - rozpoczęcie budowy "Osiedla Tysiąclecia".

1967 - ukończono budowę nowego gmachu sądu przy ul. Tysiąclecia.

7 listopada 1967 - otwarcie Powiatowego Domu Kultury w Radomsku.

18 stycznia 1969 - oficjalne otwarcie Muzeum Regionu Radomszczańskiego.

lipiec 1970 - uchwała Prezydium PRN o uruchomieniu Muzeum Regionalnego w Radomsku, dzięki której Ministerstwo Kultury i Sztuki mogło zatwierdzić placówkę.

1973 - w Przedborzu odsłonięto tablicę pamiątkową w 550. rocznicę nadania praw miejskich Łodzi.

22 lipca 1979 - oddano do użytku stanicę harcerską w Białym Brzegu, należącą do Hufca Radomsko.

25 sierpnia 1979 - z połączenia Stali i Czarnych powstaje Radomszczański Klub Sportowy.

grudzień 1981 - w Radomsku zostało internowanych 8 osób, działaczy "Solidarności". Zostali oni osadzeni w dwóch ośrodkach odosobnienia – najpierw w Sieradzu, a potem w Łowiczu.

14 grudnia 1981 - tłum osób zgromadzonych pod Komendą Miejską MO w Radomsku, w większości pracowników ZP "Komuna Paryska", próbował zatrzymać transport osób internowanych do zakładu karnego w Sieradzu.

1982 - rozpoczęła działalność szkoła podstawowa nr 1.

1 października 1983 - delegacja XV Błękitnego Szczepu uczestniczyła w uroczystości odsłonięcia pomnika "Małego Powstańca" w Warszawie.

1986 - w Przedborzu powstało Społeczne Muzeum Ludowe.

1988 - zmarł kompozytor Henryk Fajt.

1988 - powstał Przedborski Park Krajobrazowy.

1989 - w Przedborzu powstał zalew.

Część informacji pochodzi ze strony www.muzeum.radomsko.pl. Jeśli znacie jakieś inne daty związane z historią Radomska i okolic z tego zakresu czasowego, prosimy o przesłanie informacji na adres paweldudek@radomsko24.pl. Artykuł zostanie uaktualniony.