Sporo na temat historii naszego miasta można dowiedzieć się ze "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich". Nie chodzi jednak o najnowsze wydawnictwo
Sporo na temat historii naszego miasta można dowiedzieć się ze "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich". Nie chodzi jednak o najnowsze wydawnictwo PWN-u, wspomniane dzieło zostało wydane w latach 1880-1902 przez Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego. Zawiera ono charakterystyki większości miejscowości oraz obiektów geograficznych, które znajdowały się głównie na terenie państwa polskiego przed rozbiorami (a więc przed 1772 rokiem). Oczywiście opisywane dane dotyczą czasów współczesnych autorom - a więc końca XIX wieku.
Ponad stuletni "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego" jest do dziś wykorzystywany przez historyków i innych naukowców, ponieważ stanowi doskonałe źródło wiedzy o miastach i wsiach, ich położeniu, gospodarce, życiu mieszkańców.
Informacja o Radomsku i powiecie radomszczańskim znajduje się w IX tomie, na stronach 423-427. Dowiedzieć się z niej możemy wielu interesujących rzeczy.
Radomsko zostało opisane pod hasłem "Radomsk". Na samym początku autorzy wspomnieli, że dawniej używano nazw "Radomskye" i "Radomsko" a od 1857 roku wprowadzono nazwę "Nowo-Radomsk" (jest to informacja błędna, bo nazwę miasta zmieniono dopiero po powstanu styczniowym).
Miasto posiadało murowany kościół parafialny (zapewne chodzi o kościół Św. Lamberta), murowany kościół poklasztorny, kaplicę murowaną Św. Marii Magdaleny oraz kościółek Św. Barbary znajdujący się poza miastem. Szpital Św. Aleksandra (tak, tak, chodzi o budynek przy ul. Wyszyńskiego - jest on aż tak stary!) miał w tamtych czasach zaledwie 36 łóżek. W mieście istniała katolicka szkoła elementarna, dwuklasowa prywatna szkoła męska i dwie dwuklasowe prywatne szkoły żeńskie. Przez pewien czas funkcjonowała szkoła rolnicza niższa.
Z większych "zakładów fabrycznych" wymieniono dwie fabryki mebli giętych oraz fabrykę wełny. Wytwarzane w Radomsku meble transportowane były przez Odessę na Kaukaz i do Azji Środkowej. Z kolei wełna wywożona była do Białegostoku. Warto wspomnieć także, że w naszym mieście handlowano zbożem z całej okolicy, zboże to było potem wywożone kolejną na Śląsk i do Prus.
W mieście znajdowała się księgarnia, apteka, cukiernia, 3 restauracje, 3 "handle win", 110 sklepów, hotel oraz kilka zajazdów.
Przy wykazie wsi wchodzących w skład radomszczańskiej parafii możemy natknąć się na niespotykanie dziś nazwy - Świerznica (zapomniana wieś wchłonięta przez miasto, znajdowała się u zbiegu ulic Sienkiewicza i Batorego), Młodzowy (dziś dzielnica miasta) czy też Strzałkowiec (wchłonięty przez Strzałków).
Ciekawa jest również informacja na temat studentów pochodzących z Radomska, którzy kształcili się w Krakowie na początku XV wieku. Byli to m.in. Mikołaj syn Janusza, Jakub syn Jana, Stefan syn Jakuba, Lambert syn Piotra, Wojciech syn Jana, Mikołaj syn Mikołaja, Tomasz syn Jakuba, Stanisław syn Arnolda, Andrzej syn Stanisława. Co prawda, swoich przodków w tym gronie trudno byłoby się doszukać, ale warto wiedzieć, że mieszkańcy Radomska byli od dawna ambitni i wykształceni.
"Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" znajduje się w niewielu bibliotekach w naszym kraju. Można go jednak przeglądać w internecie, w dodatku z wygodną wyszukiwarką haseł i fraz zawartych w tekście tego dzieła.
