Po drugiej wojnie światowej powstawały jak (atomowe) grzyby po deszczu. Miały chronić cywilnych mieszkańców Polski Ludowej w razie zagrożenia atomowego lub konfliktu zbrojnego. Mowa o podziemnych schronach, w których poszukiwanie w Radomsku wyruszyliśmy. Jaką rolę obecnie spełniają?
Okres zimnej wojny pomiędzy państwami bloku komunistycznego i zachodem i związany z tym wyścig zbrojeń powodowały, że nad Europą zawisło widmo III wojny światowej. Zarówno w ZSRR i w krajach będących pod jego politycznymi wpływami, budowano schrony, w których schować się miała ludność cywilna. Najwięcej wybudowano ich w latach powojennych – 40-tych i 50-tych XX wieku. Kilka takich obiektów znajduje się także na terenie Radomska.
- Na terenie Miasta Radomsko zlokalizowanych jest 7 pomieszczeń ochronnych spełniających normy przewidziane dla ukrycia. Obiekty te z uwagi na ich wyposażenie, parametry techniczne nie są w myśl wytycznych Szefa Obrony Cywilnej Kraju schronami. Wszystkie obiekty wybudowane zostały w latach pięćdziesiątych w budynkach wielorodzinnych (bloki) – poinformował nas Jacek Paul, naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa i Porządku Urzędu Miasta w Radomsku. Nie spełniają wytycznych m.in. ze względu na brak odpowiedniego wyposażenia, a także przebiegające w ich bliskości instalacje, np.: gazowe.
Gdzie dokładnie znajdują się te obiekty? Wszystkie zlokalizowane są w ścisłym centrum miasta i w większości służą mieszkańcom za piwnice.
- ul. Wyszyńskiego 9/13 – właścicielem Urząd Miasta i wspólnota mieszkaniowa.
- ul. Plac 3 Maja 6 – właściciel wspólnota mieszkaniowa – obiekt do modernizacji
- ul. Wyszyńskiego 2/6 – właściciel wspólnota mieszkaniowa – obiekt do modernizacji.
- ul. Wyszyńskiego 8/12 – właściciel wspólnota mieszkaniowa – obiekt do remontu.
- ul. Kościuszki 12 – właściciel wspólnota mieszkaniowa – obiekt nie posiada żadnego wyposażenia, w pomieszczeniach schronowych są zlokalizowane piwnice mieszkańców bloku.
- ul. Kościuszki 15 – właściciel wspólnota mieszkaniowa – obiekt nie posiada żadnego wyposażenia, w pomieszczeniach schronowych są zlokalizowane piwnice mieszkańców bloku.
- Skoczyńskiego 4a - właściciel wspólnota mieszkaniowa – obiekt nie posiada żadnego wyposażenia, w pomieszczeniach schronowych są zlokalizowane piwnice mieszkańców bloku.
Jak nas poinformował magistrat, obiekty ochronne - ukrycia, których właścicielem nie jest miasto Radomsko obecnie nie są przeznaczone do remontu czy modernizacji (brak możliwości przeniesienia piwnic lokatorów w inne części budynku).
Postanowiliśmy poszukać innych podobnych obiektów na terenie miasta i powiatu, niestety bez rezultatu. - Na terenie pozostałych gmin Powiatu Radomszczańskiego nie ma obiektów, o które Pan pytał – odpowiada Wioletta Bąk-Kempa, rzecznik prasowy Powiatu Radomszczańskiego. Także w nowym budynku Szpitala Powiatowego, który był projektowany jeszcze w okresie PRL nie przewidziano schronów: - W odpowiedzi na zadane pytania (…) dotyczące schronów, jednostka nasza pragnie poinformować, iż na terenie szpitala nie znajdują się żadne tego typu obiekty – czytamy w mailu od Przemysława Drozdka, kierownika Kancelarii Szpitala.
Być może jednak obiekty ochrony ludności znajdują się na terenie dużych zakładów przemysłowych, które wybudowano w okresie Polski Ludowej.
Ciekawym obiektem jest ten, który prezentujemy na zdjęciach – w bloku mieszkalnym przy ulicy Wyszyńskiego 8/12 wybudowanym w 1958 roku. Podziemne pomieszczenia schronu znajdują się poza obrysem budynku, tak by w razie zawalenia się budynku, nie ucierpieli kryjący się w nim ludzie. Na podwórzu znajduje się także osobne wyjście, które niedawno zostało wyremontowane.
Dawne schrony są obecnie w większości wykorzystywane jako piwnice lokatorskie i jak wspomnieliśmy wyżej, nie służą już jako miejsce ochrony ludzi, ale spiżarnie z zapasami... nie na wojnę, a zimę. Ale to chyba dobrze, że żyjemy w spokojniejszych czasach i nie musimy obawiać się ataku nieprzyjaciela na nasz kraj.