Profilaktyczna mastektomia dla kobiet z rakiem piersi zapisanym w genach

Raki piersi u kobiet z mutacjami BRCA występują w młodszym wieku, przebiegają bardziej agresywnie i bywają odporne na niektóre rodzaje chemioterapii. Częściej zdarzają się wznowy, a rak piersi w większej liczbie przypadków rozwija się obustronnie. Ryzyko wystąpienia raka piersi u kobiety z mutacją BRCA1 przed 80 r.ż. wynosi 72 proc., a BRCA2 – 69 proc. (źródło: Onkologia po Dyplomie).

- Ryzyko zachorowania na raka piersi u nosicielek mutacji BRCA1 i BRCA2 po zabiegu profilaktycznej mastektomii wynosi około 2 proc. Jest to zatem zabieg bardzo skuteczny, choć ze względu na niewielki odsetek wystąpienia raka piersi w grupie operowanej, chirurdzy często wolą posługiwać się nazwą „mastektomia redukująca ryzyko” zamiast profilaktyczna – zauważa prof. Piotr Pluta, chirurg onkologiczny z ICZMP w Łodzi. 

Rodzinna skłonność do raka piersi

Skąd wiadomo, że  kobieta może zachorować na raka piersi? Kobiety obciążone rodzinnie rakiem piersi mogą korzystać bezpłatnie z programu „Opieka nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na raka piersi lub raka jajnika”.

Kobieta może z niego skorzystać, jeśli wśród jej krewnych:

- pierwszego stopnia (rodzice)

- drugiego stopnia (dziadkowie, rodzeństwo)

- ewentualnie dalszych stopni (pradziadkowie, ciotki, wujkowie, stryjkowie)

- wystąpiła choroba nowotworowa.

W ramach programu NFZ zapewnia bezpłatne badania genetyczne, które wykrywają najczęstsze u Polek mutacje w genach BRCA1, PALB2, CHEK2. Jeśli badania potwierdzą ryzyko zachorowania na raka piersi, kobieta zostanie objęta opieką. Będzie korzystała z regularnych badań np. mammografii, USG, RM piersi i wizyt kontrolnych. Może także poddać profilaktycznej mastektomii i rekonstrukcji piersi. 

- W Łódzkiem kobiety mogą zgłosić się do programu w ICZMP, Salve Medica w Łodzi i w Szpitalu im. M. Kopernika w Łodzi. Wystarczy  skierowanie od lekarza POZ do poradni genetycznej – mówi Anna Leder, rzecznik prasowy łódzkiego oddziału NFZ. 

Profilaktyczne mastektomie w Polsce i w Łódzkiem

Liczba profilaktycznych mastektomii wykonywanych w Polsce stale rośnie. W 2023 roku wykonano 518 takich zabiegów.

- W Łódzkiem w 2023 r. wykonano 46 profilaktycznych mastektomii, które sfinansował NFZ. W tym roku do października z profilaktycznych mastektomii w Łódzkiem skorzystały już 62 kobiety – wyjaśnia Anna Leder.

Najwięcej mastektomii profilaktycznych wykonują szpitale: ICZMP oraz Szpital im. Kopernika w Łodzi. Po 1 zabiegu wykonały Salve w Łodzi i Szpital w Bełchatowie.