Powietrze atmosferyczne to według klasycznego pojęcia, bezbarwna i bezwonna mieszanina gazów i aerozoli tworzących niejednorodną powłokę zwaną atmosferą ziemską.
Zanieczyszczone powietrze oznacza zaś pogorszenie stanu naszego zdrowia, częstsze choroby układu oddechowego, układu krążenia i nowotwory. Poprawa jakości powietrza to poprawa jakości życia, mniejsze wydatki na leczenie, mniej hospitalizacji, wydłużenie średniej długości życia.
Z uwagi na fakt, że w strukturze organizacyjnej Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. funkcjonuje Zakład Ciepłowniczy Spółka od wielu lat aktywnie prowadzi edukację ekologiczną wśród mieszkańców miasta Radomska i okolicznych gmin między innymi w zakresie poprawy jakości powietrza. W roku 2024 pozyskaliśmy dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi na projekt realizowany w obszarze ochrony powietrza i klimatu. Wartość projektu pn. „Czyste powietrze dla Radomska” – Cykl działań edukacyjnych podnoszących świadomość ekologiczną mieszkańców miasta Radomska w zakresie walki zanieczyszczaniami powietrza oraz ich szkodliwego oddziaływania na zdrowie ludzi” wyniesie łącznie 62 150,00 zł, w tym dotacja w kwocie 28 450,00 zł.
W ramach projektu zostały opracowane między innymi ulotki tematyczne, książeczki dla najmłodszych, które są rozpowszechniane w placówkach oświatowych, podczas imprez plenerowych. Został również zorganizowany Ekopiknik, na którym mieszkańcy mogli dowiedzieć się jak każdy z nas może przyczynić się do ochrony powietrza, a także mogli wziąć udział w konkursie edukacyjnym otrzymując ciekawe nagrody.
Obecnie w Zakładzie Ciepłowniczym zlokalizowanym przy ul. Wyszyńskiego 151 zainstalowanych jest 5 kotłów wodno- rurkowych typu WR10 opalanych miałem węglowym. W pełni zautomatyzowane kotły, z rusztem mechanicznym wyposażone są w wysokosprawny system odpylania. Ciepłownia miejska pracuje na potrzeby cieplne miasta Radomska, dostarczając czynnik wysokoparametrowy do węzłów cieplnych, gdzie wykorzystywany jest on na potrzeby centralnego ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej.
W dobie dekarbonizacji i eliminacji użytkowania paliw kopalnych Spółka stanęła przed koniecznością rozwiązania podstawowych problemów jakimi są: gwałtowny wzrost cen paliw, wzrost opłat związanych z zakupem uprawnień do emisji dwutlenku węgla, utrudniony dostęp do paliw kopalnych (zmniejszenie wydobycia w kraju i zmniejszenie importu), niestabilność regulacji prawnych, którym musi podporządkować się Zakład Ciepłowniczy.
Aby sprostać wymaganiom, które w ostatnich latach stanęły przed Spółką, Zarząd postanowił szukać rozwiązań pozwalających z jednej strony zahamować wzrost cen za ciepło dostarczane do odbiorców, a z drugiej strony pozwalających na ograniczenie kosztu zakupu uprawnień do emisji dwutlenku węgla.
W ramach przeprowadzanej w Przedsiębiorstwie transformacji energetycznej w październiku 2023r. podpisano umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie dotyczącą budowy Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów na kwotę 149 mln, a 28 grudnia 2023 r. podpisano kolejną umowę, tym razem na budowę kotła biomasowego za 45 mln zł.
Na początku 2024 r. rozpoczęto modernizację Zakładu Ciepłowniczego mającą podnieść komfort życia radomszczan oraz ograniczyć emisje szkodliwych zanieczyszczeń pyłowo – gazowych wprowadzanych do powietrza wraz z redukcją emisji dwutlenku węgla. Planowane działania wpisują się w unijną politykę dekarbonizacji i stawiają Radomsko w roli lidera w zakresie zrównoważonych i nowoczesnych rozwiązań energetycznych.
Planowana modernizacja radomszczańskiego Zakładu Ciepłowniczego będzie tworzyła tzw. MIKS ENERGETYCZNY, na który będą składać się:
- 4 kotły olejowo – gazowe o łącznej mocy 12 MW
- Kocioł na biomasę o mocy 14,9 MW
- Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów opalana paliwem z odpadów ze skojarzoną produkcją energii cieplnej i elektrycznej (moc cieplna 6,24 MWt i moc elektryczna 1,21 MWe).
Na koniec pierwszego półrocza b.r. planujemy zakończyć budowę czterech kotłów olejowo – gazowych wraz z modernizacją automatyki kotłowni, co pozwoli nam w pierwszej kolejności na wyjście z systemu handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla.
W dalszej kolejności uruchomiony zostanie kocioł na biomasę, zaś ostatnim etapem przedsięwzięć inwestycyjnych będzie budowa elektrociepłowni ITPO (Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów) zaplanowana na najbliższe lata.
Realizacja inwestycji dotyczącej budowy kotła na biomasę pozwoli uzyskać naszemu Przedsiębiorstwu „Status efektywnego systemu ciepłowniczego” dzięki produkcji ciepła z biomasy przewyższającej ponad 50 proc. ogółu produkowanego ciepła, co doprowadzi tym samym do zmniejszenia produkcji w istniejących kotłach węglowych. Nie bez znaczenia jest fakt, że produkcja ciepła w nowej instalacji przyczyni się do dywersyfikacji strumienia paliw, zmniejszenia zużycia węgla, co wpłynie na zmianę ilości emitowanych do atmosfery zanieczyszczeń, w tym do zmniejszenia ilości emitowanego CO2 do atmosfery. Dodatkowo dojdzie do zwiększenia niezależności paliwowej i długoterminowej poprawy bezpieczeństwa energetycznego, co jest niezwykle ważne w obecnym czasie kryzysu na rynku paliw.
Planowany efekt ekologiczny Przedsięwzięcia to zmniejszenie emisji dwutlenku węglao25 716.32 Mg/rok, zaś ilość wytwarzanej energii cieplnej ze źródeł odnawialnych wyniesie 236 518.00 GJ/rok.
Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów (w skrócie ITPO) to opalana odpadami ELEKTROCIEPŁOWNIA, w której nie nadające się do recyklingu odpady (paliwo RDF) w wyniku spalania będą przekształcone w energię elektryczną i cieplną.
ITPO to nowoczesny, bezpieczny i ekologiczny system w zakresie gospodarki odpadami i produkcji ciepła dla mieszkańców miasta Radomska. Instalacja wzmocni bezpieczeństwo energetyczne oraz zagwarantuje niższe opłaty za ciepło i odbiór odpadów dla radomszczan, a jednocześnie wpisuje się w model Gospodarki Obiegu Zamkniętego przy zastosowaniu rygorystycznych norm ochrony środowiska.
Paliwo RDF wykorzystywane w opisywanej instalacji to kaloryczna frakcja wydzielona z odpadów komunalnych pochodzących od mieszkańców, która nie nadaje się do recyklingu i do składowania. Źródłem ich powstawania jest proces mechaniczno– biologicznego przetwarzania odpadów odbywający się w Zakładzie Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Płoszowie. Frakcja kaloryczna zostanie poddana rozdrobnieniu i podsuszeniu, celem otrzymania cennego surowca energetycznego (RDF). Wyprodukowana energia elektryczna zostanie zużyta na potrzeby własne, a nadwyżka odsprzedana do sieci elektroenergetycznej, natomiast energia cieplna zasili sieć ciepłowniczą miasta Radomska. Planowana instalacji jest elementem niezbędnym w regionalnej infrastrukturze gospodarowania odpadami komunalnymi, ponieważ zabezpieczy w wieloletnim horyzoncie czasowym zagospodarowanie frakcji „palnych” odpadów komunalnych z terenu miasta Radomska oraz gmin powiatu radomszczańskiego. Jest też niezbędna w kontekście transformacji energetycznej infrastruktury cieplno-energetycznej.
Planowany efekt ekologiczny związany jest między innymi z ograniczeniem masy składowanych odpadów w ilości 15 517 Mg/rok.
Wszechstronne działania inwestycyjne realizowane w Zakładzie Ciepłowniczym są aktywnie wspierane przez działania edukacyjne prowadzone przez pracownice Działu Ochrony Środowiska. Oprócz działań opisanych na wstępie należy wymienić również kampanię informacyjno – edukacyjną prowadzoną w lokalnych mediach.
Niniejszy artykuł stanowi również część projektu dofinansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi.
Drogi Czytelniku pamiętaj!
Za czystość powietrza odpowiadamy wszyscy.
Wystarczy, że będziesz stosować się do kilku prostych rad:
Sadź rośliny.
Jeśli masz miejsce w ogrodzie, sadź drzewa. Bierz udział w zorganizowanych akcjach zalesiania. Rośliny nie tylko pochłaniają dwutlenek węgla i redukują ilość zanieczyszczeń, ale również produkują tlen.
Korzystaj z transportu publicznego, zamiast jeździć samochodem.
Wspólna jazda pozwala ograniczać emisję zanieczyszczeń. Jeśli nie możesz, staraj się, prowadząc auto, stosować zasady jazdy w stylu eko a od czasu do czasu zostaw auto w garażu i wsiądź na rower.
Ogranicz konsumpcję i pamiętaj o śladzie węglowym kupowanych produktów.
Ogranicz ilość odpadów i segreguj je, by mogły zyskać drugie życie.
Recykling też pozwala ograniczyć emisję zanieczyszczeń do atmosfery, chociażby poprzez możliwość zmniejszenia produkcji nowych tworzyw. Odpowiednio posegregowane odpady to również mniej zanieczyszczeń podczas ich utylizacji.
Dokonaj termomodernizacji budynków i wymień złej jakości piec węglowy.