Dziś kolejna Środa z profilaktyką. Tym razem cykl przygotowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia poświęcony jest zaburzeniom odżywiania: chorobie jaką jest bulimia i anoreksja.
Bulimia i anoreksja to schorzenia o podłożu psychicznym, związane z zaburzeniami odżywiania. Obie choroby są bardzo poważne i groźne dla zdrowia.
Zaburzenia odżywiania
Na zaburzenia odżywiania chorują już dzieci w wieku 13-14 lat. W Polsce anoreksja może dotyczyć około 4-5 proc. młodych ludzi. Badania wskazują, że zaledwie 31% osób z zaburzeniami odżywiania poszukuje leczenia.
Czym są zaburzenia odżywiania?
To stan charakteryzujący się nieprawidłowymi wzorcami zachowań żywieniowych oraz zaburzeniami związanymi ze sferą psychiczną. Wpływają poważnie na stan psychiczny, fizyczny oraz funkcje społeczne.
Najczęstsze zaburzenia odżywiania:
- jadłowstręt psychiczny (anoreksja),
- żarłoczność psychiczna (bulimia),
- napadowe objadanie się,
- unikanie i ograniczanie przyjmowania, pokarmu i napojów,
- zaburzenia przeżuwania.
Niepokojące objawy i zachowania
W zaburzeniach odżywiania zazwyczaj nie ma jasnego początku choroby. Pierwsze objawy pojawiają się stopniowo i są trudne do wychwycenia. Osoba chora często w sposób nieświadomy stara się je ukryć.
Najbardziej charakterystyczne objawy to:
- spadek masy ciała jako skutek restrykcyjnych diet, nadmiernej aktywności fizycznej lub stosowania wymiotów i/lub środków przeczyszczających, zaburzenia postrzegania sylwetki i wagi, dążenie do szczupłości i silny lęk przed otyłością – anoreksja,
- napadowe objadanie się, prowokowanie wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających, nadmierna aktywność fizyczna, poczucie strachu, winy i obawy przed przytyciem – bulimia.
Jakie są przyczyny zaburzeń odżywiania?
Dokładne przyczyny zaburzeń nie są znane, ale do ich wystąpienia może przyczyniać się:
- brak akceptacji własnego wyglądu,
- stygmatyzacja wyglądu (krytycyzm ze strony rodziny, rówieśników oraz osób pracujących z dziećmi i młodzieżą),
- zaburzone relacje rodzinne, nieadekwatne wymagania ze strony najbliższych, nadopiekuńczość i sztywność w relacjach rodzinnych,
- tendencja do bycia perfekcyjnym,
- presja ze strony niektórych środowisk do posiadania szczupłej sylwetki – np. u tancerzy baletowych, dżokejów, modelek,
- niskie poczucie własnej wartości,
- depresja lub uzależnienie od alkoholu czy narkotyków,
- doświadczenie trudnych, traumatycznych sytuacji życiowych, w tym molestowania seksualnego.
Profilaktyka i leczenie
Edukacja w zakresie prawidłowych nawyków żywieniowych skierowana do dzieci, młodzieży i ich rodziców. Redukowanie stygmatyzacji ze względu na wygląd, edukacja dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli. Ważne jest, aby cała rodzina rozumiała sytuację i otrzymała wsparcie.
Diagnoza wstępna u lekarza (rodzinnego, pediatry, psychiatry).
Leczenie zaburzeń odżywiania prowadzi lekarz psychiatra lub psychiatra dzieci i młodzieży we współpracy z psychoterapeutami oraz psychodietetykami.
