Nie ma chyba gospodarstwa domowego, w którym nie powstawałaby frakcja bio. Co rozumiemy pod pojęciem odpady biodegradowalne, dlaczego w Radomsku i gminach ościennych obsługiwanych przez PGK Sp. z o.o. nie gromadzi się ich łącznie z odpadami zielonymi ? Jakie błędy mieszkańcy najczęściej popełniają podczas ich segregowania? Między innymi na te pytania znaleźć będzie można odpowiedź w tym artykule.
Odpady biodegradowalne, zwane w skrócie odpadami bio, to tak naprawdę odpady kuchenne. Powstają przy sporządzaniu posiłków. Jak sama nazwa wskazuje, odpady te ulegają biodegradacji czyli rozkładowi do prostych związków nieorganicznych. Należy tu zaliczyć: obierki, ogryzki, fusy po kawie i herbacie, resztki owoców i warzyw, łupiny, skorupki jajek itp. Mieszkańcy posesji jednorodzinnych mogą tego typu odpady umieszczać w przydomowym kompostowniku lub też gromadzić w brązowym worku. Zabudowa wielolokalowa jest wyposażona w specjalne pojemniki w kolorze brązowym. Rozkład odpadów bio prowadzony w kontrolowanych warunkach, przy użyciu odpowiednich technologii jak np. w mieszczącej się na terenie Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Płoszowie kompostowni sprawia, że odpadki kuchenne mogą szybko zamienić się w pełnowartościowy nawóz do roślin.
W Zakładzie Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych produkowany jest PGK-uś będący środkiem poprawiającym właściwości gleby poprzez jej wzbogacenie w substancję organiczną i składniki pokarmowe. Może być stosowany w uprawach polowych, warzywnych, sadowniczych, a także w uprawach roślin ozdobnych i trawników.
Odpadki kuchenne mogą zamienić się w „witaminę” dla roślin, ale nie muszą, ponieważ jak pokazują nasze wieloletnie doświadczenia; frakcja odpadów biodegradowalnych niestety od lat segregowana jest błędnie i jest tak mocno zanieczyszczona, jak chyba żadne inne rodzaje surowców. Podstawowy błąd w segregacji odpadów biodegradowalnych to umieszczanie ich w worku/pojemniku w kolorze brązowym opakowując je wcześniejw reklamówki lub woreczki foliowe. Dzięki prowadzonej edukacji ekologicznej i informacji w materiałach edukacyjnych (ulotki, tablice) świadomość mieszkańców bardzo się poprawiła, jednak widać, że jeszcze jest dużo do zrobienia. Nadal zdarzają się (często niezamierzone) błędy, których skutkiem jest nieopłacalnośćprowadzenia procesu fermentacji tlenowej bardzo zanieczyszczonych bioodpadów i dodatkowe koszty ich przetwarzania, które ponosimy wszyscy w opłacie za odbiór odpadówi ich zagospodarowanie. Zgodnie z kulturą segregacjiwydzielając w domu odpady bio umieszczajmy je w brązowym pojemniku/worku luzem.
W dalszej kolejności zwracajmy uwagę na to, co wrzucamy do odpadków BIO. Segregujmy z kulturąi nie umieszczajmy w odpadach kuchennych niedopałków papierosów (niedopałek może rozkładać się nawet 10 lat) nikt nie chciałby chyba stosować kompostu z ich domieszką, podobnie jak mięsa, ryb, kości i ości oraz stłuczki szkła, kapslii zawleczek od puszek. Błędem jest również umieszczanie w odpadach BIO odchodów zwierzęcych, kociego żwirku i ściółek z klatek zwierząt. Ciekawostką jest, że do odpadów biodegradowalnych nie należy wrzucać skórek po owocach cytrusowych, gdyż zawarta w nich ogromna ilość konserwantów, wosków i innych oprysków sprawia, że kompost zamiast pomagać roślinom niszczy je bezpowrotnie. To właśnie m.in. z powodu tych bardzo częstych zanieczyszczeń, coraz częściej firmy trudniące się odbiorem i zagospodarowaniem odpadów oraz gminy, na terenie których te firmy działają decydują się prowadzić selektywne zbieranie odpadów zielonych.
Do gromadzenia odpadów pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych dla mieszkańców domów jednorodzinnych są worki w kolorze szarym, a w przypadku zabudowy wielolokalowej odpowiednio opisane pojemniki. Co należy w nich umieszczać? Przede wszystkim skoszoną trawęi liście ale także przycięte gałązki drzew, krzewów, przekwitnięte części roślin. I tu pojawia się kontrowersyjny temat umieszczania w odpadach zielonych chwastów. Dobra praktyka umożliwia umieszczenie chwastóww kompostownikach pod warunkiem, że wrzucane chwasty będą w stadium przed kwitnięciem. Chwasty umieszczone w odpadach zielonych czy przydomowym kompostowniku w okresie ich pełnej dojrzałości sprawią, że z ich nasion po zastosowaniu kompostu chwasty ponownie wyrosną. Chwasty wieloletnie odradzające się od korzeni czyli tzw. inwazyjne (skrzyp, pokrzywa) umieśćmyw worku/pojemniku dopiero po wysuszeniu. Segregowanie odpadów zielonych z kulturą jest prostei oznacza nieumieszczaniew odpadach zielonych resztek agrowłókniny, elementów metalowych z np. podpierania roślin, plastikowych doniczek, etykiet z opisem roślin czy opakowań po nawozach. Tego typu odpady nie kompostują się tak szybko jak odpady zielone, a ich wydobycie generuje dodatkowe koszty, które ponoszą wszyscyw opłacie za odbiór odpadów.Worek czy pojemnik na odpady biodegradowalne nie jest też miejscem, w którym należy umieszczać rozdrobnione, pokryte farbą lub lakierem meble części ogrodzeń itp.
Warto też pamiętać, że przystępując na przykład do porządkowania zarośniętej działki, wszystkie odpady biodegradowalne można dostarczyć do PSZOK. Czasami jest to lepsze wyjście, niż ustawianie pod posesją piramidy składającej się z kilkudziesięciu worków, która np. uniemożliwia swobodne poruszanie się po poboczu, czy chodniku przy posesji.
Podsumowując zagadnienie prawidłowej segregacji odpadów bio i odpadów zielonych pamiętajmy, aby w przydomowym kompostowniku lub worku do ich zbierania nie umieszczać tego, czego nie chcielibyśmy potem znaleźć we własnym ogródku w postaci rozdrobnionej. Jeżeli nie kompostujemy sami, pozwólmy innym działkowcom, ogrodnikom, miłośnikom roślin domowych, rolnikom cieszyć się z pięknych plonów po zastosowaniu kompostu wyprodukowanego z naszych odpadów przez kompostownię ZUOK w Płoszowie.
Materiał edukacyjny powstał na zlecenie Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Radomsku, w ramach projektu „Kultura segregacji” realizowanego wspólnie z Rekopolem Organizacją Odzysku Opakowań S.A.