W piątek, 16 lipca pod budynkiem Sądu Rejonowego w Radomsku, Arkadiusz Ciach oraz Grzegorz Grabny, z zarządu powiatowego Nowej Lewicy w Radomsku, zwołali konferencję prasową dotyczącą tematu ławników sądowych. Od 3 lipca tego roku, ławnicy nie biorą udziału w sprawach sądowych. To przez nowelizację prawa wprowadzoną w związku z epidemią Covid-19.
Rady ławnicze już protestują w tej sprawie. Nowa Lewica z Radomska, jest prawdopodobnie pierwszą grupą polityczną w Polsce, która występuje przeciw wprowadzonym zmianom.
- Rola ławników w procesie sądowym jest bardzo duża. To ławnicy sądowi reprezentują społeczeństwo, są delegowani do pracy w sądach i do rozpoznawania spraw przez organy samorządowe, czyli przez radnych, którzy zostali wybrani w demokratycznych wyborach. W tej chwili staje się tak, że nikt ze strony społecznej nie ma możliwości wzięcia udziału w sprawach(…) Ławnicy są to ludzie doświadczeni życiowo o bogatym dorobku, mogą doradzać w sprawach tych pozaprawnych. Prawo i Sprawiedliwość podejmuje kolejny zamach na sądownictwo, na wymiar sprawiedliwość – mówił Arkadiusz Ciach.
Stanowisko Zarządu Powiatowego Nowej Lewicy w Radomsku, z dnia 15 lipca 2021 roku:
Z wielkim zaniepokojeniem przyjmujemy wejście w życie ustaw: z dnia 20.04.2021 roku o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 1023) oraz ustawy z dnia 28.05.2021 roku o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 1090).
Nowelizacje powodują, że: w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID 19 oraz w ciągu roku po ich odwołaniu:
- w sprawach o przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica nie przekracza 5 lat, na rozprawie apelacyjnej sad orzeka w składzie jednego sędziego, jeżeli w pierwszej instancji sąd orzekał w takim samym składzie,
- w sprawach rozpoznawanych według przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego w i drugiej instancji sąd rozpoznaje w składzie jednego sędziego; prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy.
Z tymi zmianami wiążą się określone konsekwencje. Otóż rozprawy będą rozpoznawane bez udziału czynnika społecznego czyli ławników, którzy mieli realny wpływ na orzeczenie w sprawach karnych i cywilnych rodzinnych oraz w sprawach prawa pracy.
Wprowadzenie zmian w składach osobowych toczących się już spraw wiąże się z rozpoczęciem postępowania sądowego od początku, co nie pozostanie bez wpływu na czas ich trwania i przewlekłość procesu sądowego.
Wyeliminowanie czynnika społecznego z postępowania sądowego to niepowetowana strata i szkoda dla wymiaru sprawiedliwości. Nadmienić należy, że ławnicy w sądach powszechnych zasiadali od XIII wieku, pomimo wojen, pandemii i nigdy nie byli wykluczeni z pracy dla dobra sprawiedliwości społecznej.
Mając powyższe na uwadze wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec wprowadzenia przez rządzących ustawowych zmian, które szkodzą nie tylko wymiarowi sprawiedliwości ale Polkom i Polakom.
Domagamy się natychmiastowego przywrócenia ławników do rozpoznawania spraw w Sądzie Rejonowym w Radomsku i do polskiego sądownictwa.