6 grudnia to data, która szczególnie cieszy najmłodszych, ale i dorosłym przypomina o magii dawanych prezentów. Mikołajki, obchodzone ku czci św. Mikołaja z Miry, to święto, które od wieków związane jest z dobroczynnością, radością i obdarowywaniem bliskich drobnymi upominkami. Jakie są jego korzenie i jak zmieniały się tradycje z nim związane?
Św. Mikołaj – patron dobroci i opiekun potrzebujących
Św. Mikołaj był biskupem Miry (dzisiejsza Turcja) żyjącym na przełomie III i IV wieku. Znany był z niesienia pomocy ubogim i potrzebującym. Według legend, zasłynął m.in. z anonimowego obdarowania trzech córek zubożałego szlachcica, którym pod osłoną nocy wrzucił przez okno sakwy z pieniędzmi, ratując je przed nieszczęściem.
Jego postać szybko stała się symbolem dobroczynności, a w średniowieczu zyskał status jednego z najpopularniejszych świętych Kościoła katolickiego. Św. Mikołaj został patronem dzieci, żeglarzy, piekarzy, a także miasta Miry.
Tradycje mikołajkowe w Polsce i na świecie
W Polsce zwyczaj wręczania prezentów na mikołajki był znany już w średniowieczu. Najczęściej obdarowywano dzieci drobnymi podarunkami, które znajdowały w butach, skarpetach czy pod poduszką. Popularne były także wizyty „św. Mikołaja” – w przebraniu biskupa odwiedzał domy, pytał dzieci o ich zachowanie, a w zamian za recytację wiersza czy modlitwę wręczał im słodycze lub drobne upominki.
Na wsiach organizowano pochody mikołajkowe, gdzie towarzyszyły mu postacie aniołów i diabłów. Współczesne mikołajki straciły nieco ze swojego religijnego charakteru, koncentrując się bardziej na aspekcie prezentów i radości z obdarowywania.
W innych krajach, takich jak Niemcy czy Holandia, św. Mikołaj (Nikolaus, Sinterklaas) również odwiedza dzieci 6 grudnia. W Holandii tradycja Sinterklaas stała się podstawą do stworzenia postaci znanego dziś na całym świecie Santa Clausa.
Symbol dobroci i radości
Mikołajki to nie tylko okazja do wręczania prezentów, ale również czas refleksji nad wartością dzielenia się z innymi. Święto to przypomina, że każdy gest dobroci, nawet najmniejszy, ma znaczenie. Współcześnie coraz częściej towarzyszą mu akcje charytatywne, zbiórki na rzecz potrzebujących czy organizowanie mikołajkowych imprez dla dzieci z domów dziecka.