Nowa ustawa deweloperska, ma zwiększyć ochronę osób kupujących nowe domy i mieszkania m.in. poprzez powołanie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego (DFG), wejdzie w życie 1 lipca 2022 r. Fundusz zabezpieczyć ma pełny zwrot środków wpłaconych przez klientów w przypadku upadłości dewelopera lub banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy, a także odstąpienia przez klienta od umowy deweloperskiej. Autorem i instytucją pilotującą nowe prawo był Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a obsługę DFG zapewni Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym wejdzie w życie po upływie dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia, to jest od 30 czerwca 2021r. Nowe przepisy regulują m.in. kwestie dotyczące umów rezerwacyjnych i deweloperskich, nadzoru nad wydatkowaniem środków z mieszkaniowych rachunków powierniczych (MRP), usuwania wad na koszt dewelopera, ochrony nabycia miejsca postojowego lub komórki lokatorskiej razem z mieszkaniem czy możliwości odstąpienia od umowy. Powstanie też Deweloperski Fundusz Gwarancyjny (DFG), z którego zwracane będą środki wpłacone przez osoby kupujące mieszkanie lub dom w przypadku upadłości dewelopera lub banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy (MRP), a także odstąpienia przez nabywcę od umowy w sytuacjach wskazanych w ustawie.
- Na uznanie zasługuje tempo i sprawność prac legislacyjnych nad ustawą. Dla Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego operacyjne utworzenie i obsługa nowego funduszu jest oznaką zaufania do naszych kompetencji. Ustawodawca kolejny raz powierzył nam realizację zadania ważnego ze względów społecznych i istotnego dla ochrony interesów klientów firm deweloperskich. Zamierzamy wywiązać się z niego równie sprawnie jak z realizacji zadań w obszarze ubezpieczeń i turystyki – podkreśliła Małgorzata Ślepowrońska, prezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
- Dzięki nowej ustawie deweloperskiej, której inicjatorem był UOKiK, polscy konsumenci decydujący się na zakup nowego mieszkania nie będą obawiać się utraty zainwestowanych środków. Przepisy gwarantują pełne bezpieczeństwo powierzonych pieniędzy, zarówno gdy upadnie deweloper, jak i bank kredytujący zakup nieruchomości, bądź gdy deweloper nie przeniesie własności lokalu w terminie określonym w umowie czy nie usunie wad istotnych w ustalonych terminach. Nowe rozwiązania, w tym powstanie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, zwiększą bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami na rynku pierwotnym oraz zaufanie konsumentów do deweloperów i oferowanych przez nich usług – powiedział Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Środki DFG będą pochodziły przede wszystkim ze składek deweloperów odprowadzanych od wpłat dokonywanych przez klientów na mieszkaniowe rachunki powiernicze. Wysokość stawek, według których deweloper odprowadzi składkę, będzie ustalał w rozporządzeniu minister właściwy ds. budownictwa (obecnie Minister Rozwoju, Pracy i Technologii), ale nie może ona przekroczyć 1 proc. kwoty wpłaconej na otwarty MRP i 0,1 proc. na zamknięty MRP.
- Deweloperski Fundusz Gwarancyjny będzie funkcjonował na podobnych zasadach jak działający od kilku lat Turystyczny Fundusz Gwarancyjny, również obsługiwany przez UFG. Klienci deweloperów zyskują pewność zwrotu wszystkich swoich pieniędzy, gdyby doszło do kłopotów dewelopera lub banku, skutkujących opóźnieniem lub niemożliwością zamieszkania w wybranej nieruchomości – wyjaśnia Marek Niechciał, członek zarządu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Deweloperzy będą zobowiązani przekazywać składki na DFG, a ich klienci będą mieli gwarancję odzyskania wszystkich wpłaconych na zakup nieruchomości środków. Ochrona będzie obejmowała nabywców mieszkań i domów w inwestycjach, których sprzedaż rozpocznie się po wejściu w życie ustawy. Jeżeli deweloper w ramach realizowanego przedsięwzięcia zawrze choć jedną umowę deweloperską przed dniem wejścia w życie nowego prawa, to żaden z nabywców lokali w tej inwestycji nie będzie chroniony gwarancjami DFG. Informacja o tym, czy nabywany dom lub mieszkanie podlega ochronie DFG, będzie musiała się znaleźć w prospekcie informacyjnym stanowiącym integralną część umowy deweloperskiej lub rezerwacyjnej. Deweloper będzie także musiał poinformować czy sprzedawany lokal spełnia wszystkie prawem przewidziane przesłanki do nazwania go mieszkaniem.
Zwrot wpłaconych na zakup mieszkania lub domu środków będzie możliwy w przypadku:
• upadłości dewelopera i zaprzestania kontynuowania inwestycji,
• odstąpienia przez syndyka lub zarządcy od umowy zawartej z klientem,
• upadłości banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy i niepokrycia całości środków zgromadzonych na tym rachunku przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który zapewnia zwrot do 100 tys. euro za wszystkie środki danego klienta w konkretnym banku – łącznie m.in. z jego prywatnymi lokatami,
• odstąpienia od umowy przez nabywcę (np. gdy deweloper nie przeniesie na nabywcę własności lokalu w określonym terminie lub nie usunie wady istotnej), o ile klient nie uzyskał wcześniej zwrotu swoich środków.
Po dokonaniu wypłat klientowi, DFG przejmie roszczenia niedoszłych nabywców mieszkań lub domów wobec deweloperów oraz zarządców i syndyków masy upadłościowej przedsiębiorstwa lub banku. W celu realizacji nałożonych przez ustawodawcę obowiązków DFG będzie gromadził i przetwarzał szereg danych przekazywanych przez deweloperów i banki na temat zawartych umów oraz powiązanych z nimi rachunków powierniczych, kolejnych etapów realizacji inwestycji i wypłat dokonywanych przez banki z MRP na rzecz deweloperów. Zobowiązani do przekazywania danych deweloperzy i banki uzyskają możliwość zintegrowania swoich systemów informatycznych z systemem DFG, aby przekazywanie danych odbywało się automatycznie. Dostępne będą także formularze pozwalające na ręczne wprowadzanie informacji.
Osoby uprawnione do uzyskania wypłat z DFG będą mogły załatwić wszystkie sprawy przez Internet. Zarejestrowani na portalu UFG nabywcy będą mogli otrzymać mailem lub SMS-em powiadomienia o realizacji kolejnych etapów postepowania. Dlatego UFG już dzisiaj zachęca do zakładania kont w swoim portalu. Umożliwią one również załatwianie spraw związanych z ubezpieczeniami w ramach Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz spraw związanych z turystyką w ramach Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego.
Informacja: UOKiK