Uwaga na dopalacze

Ważnym jest nie uleganie szczególnie przez młodzież modzie i obietnicom dobrej zabawy, która może się tragicznie skończyć. Jako rodzice bądźmy ostrożni i podejrzliwi w stosunku do wszelkiego rodzaju chemicznych substancji, nie eksperymentujmy na sobie i innych. Okres wakacyjny, może sprzyjać wielu ryzykownym zachowaniom, młodzi ludzie są otwarci na propozycje ciekawego, niebanalnego spędzenia wolnego czasu, mają większą tolerancję dla potencjalnych "wakacyjnych eksperymentów". Bądźmy mądrzy. Nie ulegajmy pokusom. Nasza niewiedza i łatwowierność to czyjś łatwy zarobek. Bądźmy asertywni, zwłaszcza w wakacje. Edukujmy nasze dzieci. Wakacje to czas, kiedy wyjeżdżają i podejmują nowe wyzwania. Bywa, że młode osoby ulegają presji kolegów, znajomych i wybierają inne niż zazwyczaj formy rozrywki. Mówmy otwarcie: DOPALACZE TO NARKOTYKI i to na ogół, znacznie bardziej niebezpieczne, niż te dotąd poznane. Problem zażywania dopalaczy dotyka głównie ludzi młodych (w tym szczególnie młodych pracujących w wieku 20 – 25 lat), ale przeciwdziałanie temu zagrożeniu jest wyzwaniem dla nas wszystkich.

SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE MOGĄCE WSKAZYWAĆ NA ZAŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH:
    • pojawienie się wśród rzeczy dziecka nowych przedmiotów i produktów mogących służyć do przyjmowania substancji psychoaktywnych np. fifki, zapalniczki, łyżeczki, bibułki, kawałki okopconej folii aluminiowej, igły i strzykawki, waciki, paczuszki w foliowych opakowaniach, kleje, tabletki, proszek, sproszkowane zioła, bryłki itp.
    • zmiany psychiczne oraz zamiana dotychczasowych zachowań i zwyczajów: stany nietrzeźwości, osłabienie lub utrata zainteresowań, zaburzenia snu, wahania nastroju (drażliwość, płaczliwość itp.), zmienna mowa (powolna, zamazana lub przyśpieszona), trudności w koncentracji uwagi, zachowania i reakcje nieadekwatne do sytuacji, chwiejny, powolny chód lub pobudzenie ruchowe, zastyganie w nienaturalnych pozycjach, gorsze wyniki uczenia się czy w pracy, absencje, opuszczanie pracy.
    • zmiana dotychczasowych znajomych, poszukiwanie nowych grup i aktywności, w których obecne są narkotyki np. dyskoteki, zloty, festiwale muzyczne itp.,
    • rozluźnienie więzi z rodziną, zakłócanie porządku publicznego,
    • zmiany w wyglądzie, sprawianie wrażenia osoby chorej np. przeziębionej, kaszlącej, stany euforii i zmęczenia, zmiana nawyków żywieniowych, zmiany skórne np. miejsca po wkłuciach do naczyń żylnych, zadrapania, ślady po oparzeniach papierosami, przebarwienia palców, „szkliste oczy”, źrenice zwężone, rozszerzone, nieruchome, słodki zapach z ust.
W zależności od rodzaju zażytej substancji oraz dawki mogą wystąpić różne symptomy:
    • nadmierny przypływ energii, pobudzenie psychoruchowe, podwyższenie nastroju, rozdrażnienie, wahanie nastroju, zaburzenia świadomości, zaburzenia oddechowe do zatrzymania oddechu, zwolnienie czynności serca, niskie ciśnienie tętnicze, agresja, stany depresyjne, halucynacje, napady lęku, bóle głowy, kołatanie serca.
Objawy są bardzo różne i mogą wskazywać też na zatrucie narkotykami, lekami itp. Czasami jest to agresja połączona z drgawkami, grymasami twarzy, wiciem się po podłodze. W innym przypadku może to być zupełne otępienie i brak kontaktu z osobą. Chociaż badania nad dopalaczami wciąż trwają, już wiadomo, że mogą one w sposób trwały uszkodzić serce, wątrobę, nerki czy mózg. Ponieważ są to substancje psychoaktywne, o silnym działaniu na ośrodkowy układ nerwowy, mogą powodować np. powstawanie stanów lękowych, depresyjnych, mogą też wyzwalać uśpione psychozy, schizofrenię u osób, u których być może nigdy nie doszłoby do rzutu takiej choroby, gdyby nie czynnik inicjujący w postaci dopalaczy. Może dochodzić również do uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, które ujawnią się dopiero po wielu latach, np. w postaci zaburzeń osobowości, nadmiernej agresji, zaburzeń pamięci, dużej impulsywności, chwiejności emocjonalnej. Zatrucia dopalaczami są bardzo trudne w leczeniu, gdyż w przeciwieństwie do tradycyjnych narkotyków – nie ma testów wykrywających ich obecność w organizmie.

Państwowa Inspekcja Sanitarna podejmuje przedsięwzięcia, które przyczyniają się do ograniczenia dostępu do „dopalaczy”, a tym samym pozwalają na eliminowanie zagrożeń dla zdrowia i życia naszego społeczeństwa. Ważnym aspektem, wymagającym podkreślenia jest fakt, że rolą dorosłych, a także instytucji (np. kontakt się z najbliższą poradnią psychologiczną albo stacją sanitarno-epidemiologiczną), jest zapewnienie pomocy i wsparcia. Należy także wspomnieć o numerze – 800 060 800 – bezpłatnej, całodobowej infolinii Głównego Inspektora Sanitarnego. Podkreślenia wymaga również fakt, że nie należy bać się czy wstydzić zadzwonić na numer alarmowy 112 czy pogotowia 999, kiedy widzimy, że ktoś ze znajomych bądź nieznajomych dziwnie zachowuje się po zażyciu nieznanych substancji. To może uratować komuś życie!

Info: PSSE w Radomsku