Trzeci artykuł z cyklu zachęcającego do zwiedzenia tego niedocenianego radomszczańskiego zabytku.
W dzisiejszym artykule postaram się przedstawić kolejna miejsca pamięci znajdujące się na „Starym” Cmentarzu, dziś będą do groby uczestników powstań i walk niepodległościowych (XIX i XX-wiecznych) oraz żołnierzy walczących podczas I wojny światowej.
Zatem na radomszczańskim cmentarzu znajdziemy:
1. Grób Wincentego Gzika (zmarłego 7 grudnia 1963 roku w wieku 67 lat), żołnierza-ochotnika w I wojnie światowej.
2. Groby powstańców styczniowych Marcina Ziółkowskiego (lat 74), weterana walk w 1830 i 1848 roku, oraz jego wnuka Adolfa Zawadzkiego (lat 16), ucznia gimnazjum rannego w bitwie o Radomsko 24 stycznia 1863 roku (zmarł 23 sierpnia).
3. Grób Stanisława Sękowskiego, powstańca z 1863 roku, zmarłego 4 lipca 1920 roku (w wieku 80 lat).
4. Grób Jana Kanty Mackiewicza, ułana 2 pułku Legionów Polskich, poległego w 1918 roku.
5. Grób Wincentego Kowalskiego, żołnierza wojsk polskich, zmarłego 4 VII 1915 r.
6. Grób Jana Felicha, powstańca wielkopolskiego, który zmarł w 1976 roku.
7. Grobowiec Rodziny Pobóg Goszczyńskich, w którym spoczywają m.in.: Tadeusz (1894-1966), odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Niepodległości; Marian (1890-1919), kpt 6 pp. Legionów, kawaler orderu Virtuti Militari i Krzyża Walecznych, poległ na wileńszczyźnie; Franciszek (1855-1920), burmistrz m. Radomska.
8. Grób Stanisława Telesfora Mickiewicza (ur. 1844, zm. 26 grudnia 1935), uczestnika powstania z 1863 roku. Zesłany po powstaniu Omska w zachodniej Syberii, zwolniony w 1870 roku przebył całą drogę powrotną do kraju piechotą. Został odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami przez marszałka Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Harcerskim. Postać bardzo ceniona w przedwojennym Radomsku, której pogrzeb był manifestem patriotycznym.
9. Grób Jana Otmara Cegleckiego, adiutanta armii gen. Hallera i uczestnika walk o niepodległość w latach 1917-1920. Żył w latach 1893-1926.
10. Miejsce pochówku Stanisława Chądzyńskiego (żyjącego w latach 1831-1894), powstańca z 1863 roku. A także Zofii Sobieszczańskiej z Karmańskich, uczestniczki walk o wolność w 1905 roku (zmarła 5 kwietnia 1967 roku).
11. Grób Pawła Szymańskiego (3 kwietnia 1867-1 kwietnia 1945), generała dywizji Wojska Polskiego (oraz pułkownika armii carskiej). Wysiedlonego do Radomska po powstaniu warszawskim. Kawaler m.in. Krzyża Virtuti Militari i Krzyża Walecznych.
Ponadto w Lapidarium znajduje się tablica poświęcona porucznikowi hr. Szaboles de Horthy, który zginął pod Pławnem, a jego ciało spoczywało na radomszczańskim cmentarzu do ekshumacji w 1927 roku.
Odnaleźć opisane powyżej miejsca pomoże załączona do artykułu mapa.
Zainteresowanych przebiegiem powstania styczniowego w okolicach Radomska odsyłam do pracy profesora Ryszarda Szweda pt. „Powstanie styczniowe w radomszczańskiem” (Radomsko 1991 i wyd. 2 w 1995).
Dziękuję za uwagę i zapraszam do czytania kolejnych artykułów z niniejszego cyklu, a zainteresowanych odsyłam do poprzednich artykułów opisujących miejsca pochówku zasłużonych i znanych Radomszczan (cz. I) oraz pomniki i tablice znajdujące się na cmentarzu (cz. II).
