Środa z profilaktyką: grypa

Sezon jesienno-zimowy sprzyja pojawianiu się częstych infekcji. Grypa jest groźną chorobą, często myloną z przeziębieniem. Może doprowadzić do poważnych powikłań. Nie lekceważ jej objawów.

Grypa – jest to ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana wirusem grypy, występująca corocznie i przebiegająca pod postacią ostrej infekcji układu oddechowego. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową przez kontakt bezpośredni lub kontakt ze skażonymi przedmiotami, a największa ilość zachorowań występuje podczas sezonowych epidemii. W Polsce sezon wzmożonych zachorowań na grypę trwa od października do kwietnia następnego roku, przy czym szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem. Rejestruje się wtedy od kilkuset tysięcy do kilku milionów zachorowań na grypę i infekcji grypopodobnych.

Grypę od zwykłego przeziębienia odróżnia nie tylko bardzo gwałtowny przebieg, ale również niebezpieczne powikłania. Wirus grypy atakuje i niszczy błonę śluzową układu oddechowego oraz przenika do krwi, co powoduje dolegliwości w całym organizmie. Dolegliwości związane z przeziębieniem rozwijają się stopniowo. Cechy charakterystyczne przeziębienia to zazwyczaj: stany podgorączkowe (poniżej 38 stopni), męczący kaszel, katar, ból gardła, rzadko występują bóle głowy.

Przekazywanie wirusa pomiędzy ludźmi odbywa się niezmiernie łatwo - wystarczy bowiem przebywanie z osobą zarażoną i obecność wirusa w kropelkach śliny czy wydzieliny z nosa, które łatwo rozprzestrzeniają się podczas kichania czy kasłania. Okres wylęgania trwa od 1 do 4 dni (zwykle 1-2 dni), następnie pojawiają się charakterystyczne objawy. Osoba dorosła zakażona wirusem grypy może zakażać przez 3 do 5 dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych, natomiast dziecko może być źródłem zakażenia dla innych nawet do 7 dni. Choroba zwykle ustępuje samoistnie po 3-7 dniach, ale kaszel, zmęczenie i uczucie rozbicia mogą się utrzymywać do ok. 2 tyg.

Leczenie grypy trwa około tygodnia, jednak osłabienie może być odczuwane nawet do kilku tygodni po zakończeniu choroby. Leczenie objawów grypy ma na celu złagodzenie objawów zapalenia dróg oddechowych, a przede wszystkim bólu i gorączki. Choremu należy podawać leki przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe oraz leki łagodzące kaszel. W leczeniu niepowikłanych przypadków grypy należy unikać antybiotyków. Grypę i przeziębienie wywołują wirusy, na które antybiotyki nie działają, dlatego antybiotyk w ich leczeniu nie jest potrzebny. Skutki powikłań pogrypowych występują niejednokrotnie już po paru dniach lub paru tygodniach od zakażenia.

Najczęstsze powikłania grypy to:

• zapalenie oskrzeli i płuc,
• zapalenie ucha środkowego mogące prowadzić do częściowej utraty słuchu,
• zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia,
• zapalenie krtani i tchawicy,
• zapalenie mięśni,
• niewydolność nerek,
• Zespół Guillaina-Barrego
• zaostrzenie współistniejącej choroby przewlekłej

Każdego roku z powodu ciężkiego przebiegu grypy i występujących powikłań, pewien odsetek chorych wymaga hospitalizacji, najczęściej z powodu zapalenia płuc, zapalenia mięśnia sercowego, mózgu i opon mózgowych, a także rejestruje się zgony.

Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed zachorowaniem na grypę jest szczepienie.

Szczepionka zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania, a jeśli do niego dojdzie – łagodzi przebieg choroby. Wirusy grypy mutują, dlatego aby jak najlepiej ochronić się przed zachorowaniem, należy się szczepić co roku. Szczepienie przeciw grypie to pojedyncza dawka szczepionki, podawana podskórnie lub domięśniowo, zazwyczaj w mięsień naramienny. Odporność poszczepienna powstaje już 2 tygodnie po szczepieniu i utrzymuje się niemal 12 miesięcy i zapewnia ochronę w sezonie epidemicznym. Dlatego też warto zdecydować się na nią już we wrześniu/ październiku. Wówczas będzie nas chroniła przed grypą aż do marca, gdy średnio kończy się sezon zachorowań. W Polsce sezon grypy przypada między grudniem a kwietniem. Szczyt zachorowań następuje zwykle w lutym i marcu. Zaszczepić się można w dowolnym momencie (im wcześniej, tym lepiej), ale pod warunkiem, że w danym sezonie nie chorowaliśmy na grypę. 

Profilaktyka

By uniknąć zachorowania na grypę i inne infekcje, przede wszystkim zadbaj o:

• zbilansowaną dietę bogatą w warzywa i owoce
• aktywność fizyczną
• suplementację witaminy D
• ograniczenie stresu.

W czasie sezonu na grypę koniecznie:

• dbaj o higienę rąk
• nie przebywaj w pomieszczeniach, w których jest dużo osób
• unikaj kontaktów z osobami, które mają objawy infekcji