Środa z profilaktyką: choroba Alzheimera

Jak informuje Polskie Towarzystwo Neurologiczne na świecie co 3 sekundy diagnozowany jest nowy przypadek tej choroby Alzheimera. Do 2030 r. liczba pacjentów prawdopodobnie się podwoi, a do 2050 r. potroi. W Polsce na Alzheimera cierpi około 300 tys. osób

Choroba Alzheimera jest jedną z najczęstszych przyczyn otępienia u osób powyżej 65 roku życia.

Choroba charakteryzuje się takimi objawami jak:

• utrata pamięci,
• upośledzenie osądu.
• trudnościami w mówieniu.

Z czasem objawy ulegają nasileniu, a tempo tego procesu jest zależne od indywidualnych cech pacjenta. W przebiegu choroby Alzheimera w mózgu dochodzi do odkładania się białka tau i płytek starczych, co doprowadza to do zmniejszenia ilości komórek nerwowych. Konsekwencją jest upośledzenie przekaźnictwa nerwowego prowadzącego m. in. do zaburzeń pamięci i otępienia. W późnej fazie choroby pacjenci z tym schorzeniem często mają problemy z samodzielnym przyjmowaniem pokarmów, a nawet zapominają o tym, aby spożyć posiłek. Należy więc zadbać o odpowiednie żywienie pacjenta.

CZYNNIKI RYZYKA:

• Wiek (głównie osoby starsze);
• Płeć (kobiety są bardziej narażone na tą chorobę);
• Występowanie choroby w rodzinie;
• Niski stopień wykształcenia lub niska aktywność umysłowa;
• Poważny uraz głowy w przeszłości;
• Niska aktywność fizyczna i umysłowa;
• Cukrzyca;
• Styl życia (palenie tytoniu, niewłaściwy wskaźnik BMI);
• Mutacje genów;
• Nadciśnienie tętnicze ;
• Podwyższony poziom cholesterolu we krwi.

OBJAWY CHOROBY:

• AFAZJA – zaburzenia mowy, problemy z nazywaniu przedmiotów;
• APRAKSJA – nieumiejętność wykonywania prostych czynności, np. posługiwanie się sztućcami;
• AGNOZJA – zaburzenia widzenia i słyszenia;
• Zaburzenia czynności wykonawczych;
• Zmiany nastrojów – od ospałości do agresji;
• Zaniedbanie higieny osobistej;
• Zaburzenia orientacji.

Najczęstsze symptomy choroby Alzheimera:

1. Zaburzenia pamięci, które upośledzają̨ codzienne funkcjonowanie – zapominanie ważnych dat, nazwisk, powtarzanie tych samych pytań, poleganie na bliskich w sprawach, w których wcześniej chorzy radzili sobie sami itp.,
2. Zaburzenia planowania i rozwiązywania problemów związanych np. z prowadzeniem domowego budżetu, trudności z wykonywaniem zadań według instrukcji itp.,
3. Trudności w wykonywaniu codziennych czynności w domu, pracy, w trakcie wypoczynku, które wcześniej nie sprawiały problemów: np. jazda samochodem, przygotowywanie posiłków, prowadzenie domu, uprawianie hobby itp.,
4. Zaburzenia orientacji w miejscu i w czasie – chorzy mogą̨ mieć kłopot z rozróżnieniem pory dnia, roku i świadomością̨ upływu czasu, mogą̨ zapominać gdzie są i jak się tam znaleźli,
5. Zaburzenia wzrokowo-przestrzenne – pojawiają̨ się̨ kłopoty z czytaniem, oceną dystansu, rozróżnianiem kolorów itp. Przechodząc obok lustra, chorzy mogą mieć wrażenie, że widzą w nim obcą osobę̨,
6. Problemy z mówieniem i pisaniem – kłopoty z uczestnictwem w konwersacji, zatrzymywanie się̨ w środku dialogu, powtarzanie tych samych kwestii, trudności ze znalezieniem słów itp.
7. Gubienie i chowanie rzeczy w dziwnych miejscach, niemożność ich odnalezienia,
8. Brak zdolności prawidłowej oceny sytuacji objawiająca się̨ m.in. łatwowiernością̨ (która może być wykorzystana przez osoby trzecie, np. telemarketerów), czy nieprzywiązywaniem znaczenia do własnego wyglądu i czystości,
9. Wycofanie się z pracy, kontaktów towarzyskich, hobby,
10. Zaburzenia nastroju i zmiana osobowości – chorzy mogą̨ odczuwać niepokój, zagubienie, strach czy smutek, także w miejscach, w których wcześniej czuli się komfortowo. Mogą również stać się bardziej podejrzliwi.

Jeżeli zaobserwujemy przynajmniej 2 z 10 opisanych wyżej objawów należy pójść do lekarza psychiatry lub neurologa, lekarz może zalecić pogłębioną diagnostykę zaburzeń.

Alzheimer – DIETA ŚRÓDZIEMNOMORSKA ORAZ MIND

Obecne badania potwierdzają pozytywne działanie diety śródziemnomorskiej na hamowanie rozwoju choroby Alzheimera. Dieta ta charakteryzuje się dużą ilością błonnika, antyoksydantów, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych pochodzących od ryb, witamin, tłuszczy roślinnych oraz niską zawartością tłuszczy zwierzęcych.

Naukowcy z Rusch University Medical Center w Chicago opracowali dietę specjalnie dla osób cierpiących na chorobę Alzheimera, nazywaną dietą MIND. Składa się ona z 10 grup produktów zawierających wysokie stężenie witamin, substancji odżywczych, minerałów i tłuszczy:
• Grupa pierwsza: duża ilości warzyw zielonych np.: szpinaku, sałat, brokułów, jarmużu- spożywanych przynajmniej 2 razy w tygodniu;
• Grupa druga: reszta warzyw.
• Grupa trzecia: migdały i orzechy – spożywane 5 razy w tygodniu;
• Grupa czwarta: owoce jagodowe np. truskawki – spożywane 2 razy w tygodniu;
• Grupa piąta: fasola biała lub czerwona- spożywana trzy razy w tygodniu;
• Grupa szósta: produkty pełnoziarniste – spożywane codziennie, przynajmniej w trzech posiłkach;
• Grupa siódma: ryby – spożywane minimum raz w tygodniu;
• Grupa ósma: drób – spożywany dwa razy w tygodniu;
• Grupa dziewiąta: olej, oliwa, tłuszcze;
• Grupa dziesiąta: kieliszek czerwonego wina – spożywany raz w tygodniu.

Idealnie zbilansowane składniki – tak można określić dietę MIND. Warto ponadto wiedzieć, że ma ogromne, udowodnione znaczenie dla funkcjonowania organizmu chorego na Alzheimera, ponieważ odpowiednie odżywanie pozytywnie wpływa na pracę mózgu oraz układu sercowo-naczyniowego.