W związku z pojawiającymi się doniesieniami o zagrożeniach związanych z używaniem środków ochrony roślin zawierających fosforek glinu, Łódzki Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Łodzi przestrzega przed stosowaniem takich środków ochrony roślin.
Fosforek glinu jest substancją chemiczną, która może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz środowiska. Należy unikać używania produktów zawierających fosforek glinu w miejscach, gdzie mogą mieć kontakt z ludźmi oraz zwierzętami.
W ostatnim czasie media ogólnopolskie donoszą o silnym zatruciu dzieci oraz dorosłych gazem fosforowodór. W niektórych przepadkach skończyło się to śmiercią. Przypadki zatrucia odnotowano w województwie warmińsko-mazurskim, lubelskim oraz wielkopolskim.
Preparaty zawierające w swoim składzie fosforek glinu w obecności wilgoci atmosferycznej uwalniają toksyczny gaz – fosforowodór, stwarzając ogromne niebezpieczeństwo dla człowieka. Dawka 500-700 mg/m3 fosforowodoru może spowodować już w ciągu 30 minut zgon.
Popularne preparaty w jednej pastylce o wadze 0,6 g wydzielają 200 mg fosforowodoru. Objawami zatrucia są między innymi uczucie ucisku w klatce piersiowej, nudności, bóle i zawroty głowy oraz omdlenia.
W przypadku podejrzenia zatrucia należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem i poinformować o zaistniałej sytuacji (pokazać etykietę stosowanego środka). Ponadto fosforowodór jest gazem łatwopalnym i bardzo toksycznym dla zwierząt domowych i dzikich. Toksykolog lek. Eryk Matuszkiewicz wyjaśnia:
- Wdychanie fosforowodoru powoduje, że nawet jeżeli mamy w powietrzu wystarczającą ilość tlenu, nasze komórki nie są w stanie z niego skorzystać i dochodzi do niedotlenienia. Ponieważ jest to zatrucie drogą wziewną, a powierzchnia dróg oddechowych jest bardzo duża, to toksyna bardzo szybko przenika z pęcherzyków płucnych do krążenia, a stąd do każdej komórki ciała. I tam dochodzi do tragedii. Zgon następuje w ciągu 12 godzin, najdalej doby - wyjaśnia toksykolog lek. Eryk Matuszkiewicz.
Substancja czynna fosforek glinu ma zastosowanie w środkach ochrony roślin o działaniu owadobójczym oraz gryzoniobójczym wykorzystywanych do fumigacji/dezynsekcji. Są to środki przeznaczone do stosowania wyłącznie przez użytkowników profesjonalnych, którzy ukończyli szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin metodą fumigacji. Zabiegami fumigacji/dezynsekcji zajmują się między innymi wyspecjalizowane podmioty branży DDD, którzy posiadają profesjonalny sprzęt oraz wykwalifikowane osoby.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowało handlowe nazwy preparatów zawierających w swoim składzie substancje czynną fosforek glinu: Quickphos Tablets 56 GE, Quickphos Pellets 56 GE, Quickphos Bags, Quphos Pellets 56 GE, Phostoxin Tablet, Phostoxin Bag, Phostoxin Tablet, Morta, Masterphos Tabletki 56 GE, Masterphos Peletki 56 GE, Greenphos Tablets, Greenphos Pellets 56 GE, Greenphos Pellets Proffesional 99 GE, Greenphos, Greenphos Pellets Expert 100 GE, Greenphos Pellets Professional 99,3 GE, Greenphos Pellets Professional 99,2 GE, Greenphos Pellets Professional 99,1 GE, APS, APS Peletki, APS Tabletki, Delicia Gastoxin, Sobieski 56T, Sobieski 56P, Fumiphos.
- Apelujemy, w szczególności do dystrybutorów i użytkowników środków ochrony roślin, aby przy sprzedaży i zakupie środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych, w szczególności fumigantów zawierających fosforek glinu, przestrzegali przepisów prawa, w tym obowiązków posiadania ukończenia szkolenia z zakresu środków ochrony roślin oraz stosowania środków ściśle z etykietą. Nierespektowanie powyższych zasad może być bardzo niebezpieczne w skutkach - apeluje Andrzej Chodkowski Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
W razie pytań do kontaktu zaprasza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Łodzi, ul. Siewna 13a, (nr tel.: 42 633 99 72, e-mail: wi-lodz@piorin.gov.pl) lub Oddziałem WIORiN w Radomsku, ul. Metalurgii 1, (nr tel.: 44 682 08 17, 533 369 916, e-mail: o-radomsko@piorin.gov.pl).
