Bezpieczeństwo w sieci staje się coraz większym wyzwaniem i ważnym tematem. Zdalne lekcje, zdalna praca, wirtualne sklepy i urzędy – nasze życie przenosi się coraz bardziej do Internetu i tym ważniejsze stają się wydarzenia, takie jak Dzień Bezpiecznego Internetu, który tym toku obchodzony jest 8 lutego.
Rzeczywistość online zapewnia nieograniczone możliwości uczenia się i komunikowania oraz tworzenia i udostępniania treści, jednakże nieograniczony dostęp do Internetu niesie za sobą również ryzyko dostępu do szkodliwych treści.
SZKODLIWE TREŚCI W INTERNECIE. NIE AKCEPTUJ, REAGUJ!
Czym są szkodliwe treści w Internecie ?
Do tego rodzaju przekazów zaliczamy przede wszystkim:
- treści obrazujące przemoc, obrażenia fizyczne bądź śmierć
- treści nawołujące do samookolaczeń, samobójstw, zachować szkodliwych dla zdrowia
- treści dyskryminacyjne, promujące wrogość, nienawiść
- treści pornograficzne dostępne bez żadnego ostrzeżenia
- fake newsy, czyli fałszywe wiadomości
- patostreamy, czyli relacje na żywo prezentujące zachowania określane i postrzegane jako patologiczne.
Jeszcze kilka lat temu nikt nie mówił o fake newsach, patostreamach, czy internetowych challengeach. Obecnie w Internecie pojawiają się wciąż nowe trendy, inne możliwości, a za tym kolejne wyzwania, niebezpieczne zachowania i nowe materiały, które powstają po to, by szkodzić.
ZŁE KONSEKWENCJE
Kontakt z negatywnymi informacjami, których młody człowiek nie potrafi odpowiednio zinterpretować i którym bezgranicznie wierzy, nie pozostają bez wpływu na jego zachowanie i jego obraz rzeczywistości. Szkodliwe treści mają bardzo negatywny wpływ na młodych ludzi. Oglądając np. patostreamy, dzieci dostają sygnał – to jest fajne, można to robić, to sposób na zdobycie popularności. Szkodliwe treści w Internecie sprawiają, że ludzie przestają być wrażliwi na krzywdę drugiego człowieka.
BEZPIECZNE KORZYSTANIE Z INTERNETU – NAJWAŻNIEJSZE ZASADY
STRZEŻ SIĘ WIRUSÓW
Podstawą bezpiecznego korzystania z Internetu jest zainwestowanie w porządne oprogramowanie antywirusowe. Ustrzeże nas ono przed dużą ilością przykrych konsekwencji, które niesie za sobą ludzka nieostrożność i pomoże uchronić komputer. Program antywirusowy zawczasu wykryje złośliwe oprogramowanie czy obecność wirusa i nie pozwoli im się zagościć w naszym komputerze, Niemniej jednak nawet posiadając najlepszy program do ochrony przed wirusami, warto z rozwagą pobierać pliki z sieci oraz nie otwierać nieznanych załączników w mailach oraz linków, które budzą nasze zaniepokojenie. Niestosowanie tego typu oprogramowania może spowodować, że przez wirusa stracimy ważne dane, zdjęcia i inne informacje, często dla nas bardzo ważne.
CHROŃ SWOJE DANE
W sieci kategorycznie nie należy podawać swoich danych osobowych. Nieuważne zgody na przetwarzanie danych osobowych lub na otrzymywanie informacji marketingowych mogą w konsekwencji prowadzić do tragicznych w skutkach wydarzeń jak kradzież tożsamości lub próby wyłudzenia kredytu. W najlepszym wypadku będziemy nękani licznymi ofertami handlowymi. Najczęściej takie dane jak imię, nazwisko i adres podajemy podczas zakupów w sieci.
Co powinno wzbudzić nasz niepokój?
Zbyt duża ilość wymaganych danych, niestandardowych przy zakupach – na przykład takich jak PESEL, adres zameldowania itp. Zaznaczenie zgody na przetwarzanie danych osobowych powoduje przede wszystkim utratę kontroli nad tym, co stanie się z nimi w przyszłości.
UWAŻAJ NA INTERNETOWE ZNAJOMOŚCI
Coraz częściej poznajemy ludzi przez Internet. Z pewnością w wirtualnej rzeczywistości można zawrzeć wartościowe i ciekawe znajomości. Pamiętajmy jednak, że nigdy nie wiadomo kto siedzi po drugiej stronie. Dlatego nie należy przesadzać z nadmierną wylewnością w takich relacjach, a na ewentualne spotkania umawiać się w miejscach publicznych. Warto pamiętać że anonimowość w sieci, którą daje wirtualna rzeczywistość staje się niekiedy płaszczem dla przestępców, złodziei oraz innych ludzi
o nieczystych intencjach. Do wszelkich znajomości zawieranych w Internecie należy podchodzić
w ostrożnością, stosując zasadę ograniczonego zaufania.
PODSTAWA NASZEGO BEZPIECZEŃSTWA W SIECI TO HASŁA I SZYFROWANIE
Pod żadnym pozorem nie należy podawać swoich haseł nikomu w sieci. Powinny być one trudne do odszyfrowania i składać się ze skomplikowanej kombinacji dużych i małych liter, cyfr oraz znaków specjalnych. Powinniśmy wystrzegać się zabezpieczania różnych kont tym samym hasłem lub hasłem prostym i łatwym do odgadnięcia. Ponadto zawsze warto sprawdzić wiarygodność strony, z której korzystamy oraz jej właściciela. Tutaj z pomocą przychodzi tak zwany certyfikat SSL – należy sprawdzać czy strona posiada to zabezpieczenie, szczególnie gdy się na niej logujemy.
CHROŃ DZIECI PRZED NIEBEZPIECZEŃSTWEM W INTERNECIE
Jeśli jesteś rodzicem pamiętaj o tym, że nie wolno dawać dzieciom całkowitej wolności w sieci. Mądrze ustawiona blokada rodzicielska uchroni dziecko przed znakomitą większością wirtualnych niebezpieczeństw. Należy na bieżąco śledzić aktywność dziecka w sieci natomiast jeśli cokolwiek nas zaniepokoi należy niezwłocznie reagować. Najważniejsze jest żeby dziecko wraz z nami poznawało wirtualny świat i nauczyło się z niego mądrze korzystać. Nic nie zastąpi rozmów w młodym człowiekiem na temat zagrożeń, które czają się w Internecie, oraz uczulenie go na aspekty, o których powinien informować w razie potrzeby. Dziecięca naiwność jest często wykorzystywana przez cyberprzestępców, dlatego rolą rodziców jest przewidywać potencjalne zagrożenia i im zapobiegać. Zasady mądrego i ostrożnego korzystania z Internetu, które sami stosujemy powinniśmy bezapelacyjnie wpoić naszym dzieciom.
ZASADY BEZPIECZEŃSTWA DLA RODZICÓW
Bądź z dzieckiem w wirtualnym świecie
Staraj się towarzyszyć swojemu dziecku od początku jego przygody z Internetem. Na bieżąco czuwaj podczas jego aktywności online.
Ustal zasady korzystania z sieci
Przy ustalaniu zasad warto zwrócić uwagę na:
- czas korzystania przez dziecko z sieci (powinien być ograniczony),
- dostęp (najmłodsze dzieci nie powinny samodzielnie korzystać z wyszukiwarek, portali społecznościowych, itp.),
- prywatność (dzieci nie powinny samodzielnie publikować treści online, szczególnie prywatnych informacji, filmów i zdjęć),
- informowanie (umów się ze swoim dzieckiem, że za każdym razem kiedy trafi w sieci na nieodpowiednie treści lub coś je zaniepokoi, natychmiast Cię o tym poinformuje).
Rozmawiaj i interesuj się
Ważne, by dziecko miało pewność, że jest ważne dla swoich rodziców, że się nim interesują, że może powierzyć im swoje problemy. Wiele aktywności Twojego dziecka jest związanych z Internetem, a jego zainteresowania często przenoszą się do wirtualnego świata. Dlatego staraj się o tym z nim rozmawiać.
Odpowiednio przygotuj sprzęt
Zanim udostępnisz swojemu dziecku urządzenie mobilne, skorzystaj z rozwiązań technicznych, które np. podczas odwiedzania stron internetowych blokują nieodpowiednie dla najmłodszych treści. Na rynku istnieje obecnie wiele narzędzi kontroli rodzicielskiej. To m.in. programy autonomiczne, oprogramowanie wbudowane w system operacyjny, czy funkcje bezpiecznego wyszukiwania.
Pamiętaj o grach komputerowych
Wybierając grę dla dziecka zwracaj uwagę na System Klasyfikacji Gier (PEGI). Jest to system, który pozwala ocenić gry pod względem zawartych w nim treści (także tych niebezpiecznych), a także kryterium wiekowego użytkownika.
Wysłuchaj, tłumacz, wspieraj
Nie krytykuj, nie oceniaj, nie obwiniaj dziecka za zdarzenie, w wyniku którego miało ono kontakt z treściami powodującymi u niego lęk, niepokój, czy naruszającymi jego spokój psychiczny. Daj swojemu dziecku szansę i wysłuchaj, co dokładnie się wydarzyło, z jakimi emocjami się zmaga. Wytłumacz mu sytuację, w której się znalazło.
Nie panikuj, reaguj
Jeśli dowiesz się, ze Twoje dziecko miało w Internecie kontakt z treściami przemocowymi, autodestrukcyjnymi, czy pornograficznymi, nie wpadaj w panikę. Zachowaj spokój, porozmawiaj z dzieckiem i postaraj się ustalić okoliczności zdarzenia.
Internet jest dziś naturalnym środowiskiem dorastania i codziennego funkcjonowania. Warto zadbać o to, aby dzieci były w nim bezpieczne i chronione przed zagrożeniami.
(info: KWP w Łodzi)