Monografia współczesnego radomszczańskiego budownictwa sakralnego

Nakładem Wydawnictwa Politechniki Częstochowskiej ukazała się pod koniec ubiegłego roku książka poświęcona kościołom wybudowanym w naszym mieście w ostatnich kilkudziesięciu latach.

Autorka, Aleksandra Repelewicz (na co dzień adiunkt na wydziale budownictwa Politechniki Częstochowskiej) prezentując zwięźle także zabytkowe obiekty sakralne tego miasta, skupia się w zasadniczej części pracy na powojennym budownictwie sakralnym Radomska. W sumie na siedemdziesięciu dwóch stronach książki można znaleźć szczegółowe opisy dziesięciu takich obiektów wybudowanych po 1979 roku.

Najstarszy projekt kościoła omawianego na kartach książki pochodzi właśnie z 1979 roku. Budowa tego obiektu zakończyła się dopiero w 1992 roku. Chodzi o kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa (ul. Ks. Karola Kościowa 2). Z kolei najwcześniej ukończono budowę kościoła p.w. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (ul. Przedborska 192).

Każdy kościół został opisany według schematu: najważniejsze wydarzenia w dziejach parafii, rys historyczny, charakterystyka architektoniczna i budowlana obiektu. Znaleźć tam więc można informacje m.in. na temat projektanta, konwencji stylistycznej oraz funkcjonalności. I tak, przykładowo, dowiedzieć się możemy, że projektantem kościoła pw. Miłosierdzia Bożego (ul. Piłsudskiego 144) był Zygmunt Fagas. Prace budowlane rozpoczęto w roku 1989, a w 1996 roku doszło do uroczystego poświęcenia całkowicie wyposażonego już obiektu. Kościół ten ma postmodernistyczną konwencję stylistyczną. Z książki dowiedzieć się też można m.in. co symbolizuje rysunek rzutu obiektu. Są to informacje, które trudno znaleźć gdziekolwiek indziej w takiej formie, i jest to z całą pewnością największy atut tej pozycji.

W książce nie mogło zabraknąć barwnych fotografii zrobionych zarówno z zewnątrz oraz wewnątrz każdego z obiektów. W sumie fotografii jest aż 45. Ponadto w monografii znajdują się rysunki przedstawiające przekroje oraz rzuty kościołów.

Lata 1957-79 to czas nieustannych zabiegów władz ówczesnej Diecezji Częstochowskiej o wybudowanie nowego kościoła w Radomsku. W książce możemy prześledzić korespondencję władz kościelnych z różnymi szczeblami władzy państwowej:  urzędem ds. wyznań, prezydium WRN, urzędem wojewódzkim w Łodzi a później w Piotrkowie Trybunalskim. Starania kurii były stanowczo odrzucane pod rozmaitymi pozorami. Najczęstszym argumentem było rzekome działanie władz na rzecz społecznie ważnych priorytetów, wśród których nie mieściła się zupełnie budowa świątyń.

Spora część tych informacji to bardzo ciekawe opowieści, zacytujmy jedną z nich:
"W 1975 r. ks. Kazimierz Lubas, proboszcz parafii św. Lamberta, kupił na nazwisko rodziców ks. Bronisława Predera dom, w którym dotychczas był punkt katechetyczny. W niedługim czasie ks. B. Preder wybudował w podwórzu za domem kaplicę z zakrystią, salę katechetyczną i garaż".

W końcowej części książki znajduje się obszerny spis literatury (w sumie jest to 25 pozycji) oraz materiałów niepublikowanych (11 pozycji, wśród nich głównie projekty architektoniczne poszczególnych kościołów).

Książka stanowi ciekawy i starannie udokumentowany przegląd powojennego budownictwa sakralnego Radomska, ukazując tę tematykę zarówno od strony historycznych uwarunkowań, jak i jej aktualnego oblicza. Z pewnością zainteresuje ona tych wszystkich, dla których ważne są  powojenne dzieje kościoła w Polsce i chcieliby poszerzyć swoją wiedzę także o ten ich aspekt.

Książkę można zakupić na stronie internetowej Wydawnictwa Politechniki Częstochowskiej, pod adresem http://www.wydawnictwa.pcz.pl/node/130

Aleksandra Repelewicz
Współczesne budownictwo sakralne Radomska
seria Monografie nr 238
Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2012
Wydanie I
72 strony, miękka okładka